Nowe PZP – warunki udziału w postępowaniu

Określenie warunków udziału w postępowaniu jest kluczową czynnością wykonywaną przez zamawiającego w postępowaniu przetargowym. Należy je zawrzeć w sposób jasny i  precyzyjny, aby weryfikacja spełnienia warunków przez zamawiającego oraz należyte przygotowanie do przetargu wykonawcy, nie powodowały żadnych problemów. Warto tutaj zwrócić uwagę na to, iż w sporządzaniu oświadczenia JEDZ, o którym mowa w art. 125 ust. 1 p.z.p., na formularzu określonym przez rozporządzenie 2016/7, określenie „warunki udziału w  postępowaniu” jest rozumiane jako „kryteria kwalifikacji”.

KATALOG WARUNKÓW UDZIAŁU W POSTĘPOWANIU

Zamawiający określa warunki udziału w postępowaniu w sposób proporcjonalny do przedmiotu zamówienia oraz umożliwiający ocenę zdolności wykonawcy do należytego wykonania zamówienia, w szczególności wyrażając je jako minimalne poziomy zdolności. Uznaje się, że wprowadzone przez zamawiającego warunki nie mogą być nadmierne oraz nie mogą w nieuzasadniony sposób eliminować wykonawców zdolnych do realizacji zamówienia.

Katalog warunków udziału w postępowaniu został zmodyfikowany w stosunku do katalogu z Prawa zamówień publicznych z 2004 r. Obecnie obejmuje on cztery grupy (wcześniej były to trzy grupy). Tak określone warunki udziału w postępowaniu mogą dotyczyć:

I. Zdolności do występowania w obrocie gospodarczym

Przesłanka zdolności do występowania w obrocie gospodarczym jest to nowa przesłanka, wcześniej niewystępująca w Prawie zamówień publicznych. Dodano warunek udziału w postępowaniu w postaci „zdolności do występowania w obrocie gospodarczym”, jednocześnie wykreślając warunek „posiadania kompetencji”.

W tym zakresie zamawiający może wymagać, aby wykonawcy prowadzący działalność gospodarczą lub zawodową byli wpisani do jednego z rejestrów zawodowych lub handlowych prowadzonych w kraju, w którym mają siedzibę lub miejsce zamieszkania.

II. Uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej, o ile wynika to z odrębnych przepisów

W przesłance tej mowa jest między innymi o działalności wykonywanej na podstawie zezwoleń, licencji, koncesji lub wpisu do rejestru. W zakresie omawianego warunku, zamawiający może zatem w postępowaniu o udzielenie zamówienia wymagać udowodnienia posiadania:

• odpowiedniego zezwolenia, licencji, koncesji lub wpisu do rejestru działalności regulowanej lub
• odpowiedniego zezwolenia, licencji, koncesji lub wpisu do rejestru działalności regulowanej, jeżeli ich posiadanie jest niezbędne do świadczenia określonych usług w kraju, w którym wykonawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania, lub
• statusu członka danej organizacji, jeżeli członkostwo w tej organizacji jest niezbędne do świadczenia określonych usług w kraju, w którym wykonawca ma siedzibę lub miejsce zamieszkania.

III. Sytuacji ekonomicznej lub finansowej

W zakresie sytuacji finansowej lub ekonomicznej zamawiający może określić warunki, które zapewnią posiadanie przez wykonawców zdolności ekonomicznej lub finansowej niezbędnej do realizacji zamówienia. W tym celu zamawiający może wymagać w szczególności, aby wykonawcy:

• posiadali określone minimalne roczne przychody, w tym określone minimalne roczne przychody w zakresie działalności objętej zamówieniem, przy czym w tym zakresie zamawiający nie może wymagać, aby minimalne roczne przychody przekraczały dwukrotność wartości zamówienia, z wyjątkiem należycie uzasadnionych przypadków odnoszących się do przedmiotu zamówienia lub sposobu jego realizacji. Zamawiający wskazuje w dokumentach zamówienia powody zastosowania takiego wymagania;
• przedstawili informacje na temat ich rocznych sprawozdań finansowych wykazujących w szczególności stosunek aktywów do zobowiązań. Warunek obejmujący wykazanie stosunku aktywów do zobowiązań może być uwzględniony, jeżeli zamawiający określi w dokumentach zamówienia przejrzyste i obiektywne metody i kryteria takiego uwzględnienia;
• posiadali odpowiedniego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej;
• potwierdzili określoną zdolności kredytowej lub środków finansowych.

Jeżeli zamówienie jest podzielone na części, powyższe warunki stosuje się do każdej z tych części. Zamawiający może określić minimalny roczny przychód także w odniesieniu do więcej niż jednej części zamówienia na wypadek, gdyby wykonawcy, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza, przyznano kilka części zamówienia do realizacji w tym samym czasie.

IV. Zdolności technicznej lub zawodowej

W odniesieniu do zdolności technicznej lub zawodowej zamawiający może określić warunki dotyczące niezbędnego wykształcenia, kwalifikacji zawodowych, doświadczenia, potencjału technicznego wykonawcy lub osób skierowanych przez wykonawcę do realizacji zamówienia, umożliwiające realizację zamówienia na odpowiednim poziomie jakości. W szczególności zamawiający może wymagać, aby wykonawcy spełniali wymagania odpowiednich norm zarządzania jakością, w tym w zakresie dostępności dla osób niepełnosprawnych, oraz systemów lub norm zarządzania środowiskowego, wskazanych przez zamawiającego w ogłoszeniu o zamówieniu lub w dokumentach zamówienia.

Przyjmuje się za dopuszczalne, aby wykonawca wykazywał swoje doświadczenie, powołując się łącznie na dwie umowy lub większą liczbę umów jako jedno zamówienie, chyba że zamawiający wykluczył taką możliwość. Co istotne, o zdolności zawodowej wykonawcy do wykonania zamówienia nie przesądza okres jego funkcjonowania na rynku. Zdolność zawodowa to również posiadany zasób osobowy przez wykonawcę, których umiejętności pozwolą na realizację zamówienia.

Oceniając zdolność techniczną lub zawodową, zamawiający może, na każdym etapie postępowania uznać, że wykonawca nie posiada wymaganych zdolności, jeżeli posiadanie przez wykonawcę sprzecznych interesów, w szczególności zaangażowanie zasobów technicznych lub zawodowych wykonawcy w inne przedsięwzięcia gospodarcze wykonawcy, może mieć negatywny wpływ na realizację zamówienia.

OCENA SPEŁNIENIA WARUNKÓW PRZEZ CZŁONKÓW KONSORCJUM

W omawianym zakresie istotną kwestią pozostaje sposób badania spełnienia warunków przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia. Zamawiający może określić bowiem szczególny, obiektywnie uzasadniony sposób spełniania przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia warunków udziału w postępowaniu, jeżeli jest to uzasadnione charakterem zamówienia i jest proporcjonalne.

Warunek dotyczący uprawnień do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej, uznaje się za spełniony, jeżeli co najmniej jeden z wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia posiada uprawnienia do prowadzenia określonej działalności gospodarczej lub zawodowej i zrealizuje roboty budowlane, dostawy lub usługi, do których realizacji te uprawnienia są wymagane.

W odniesieniu do warunków dotyczących wykształcenia, kwalifikacji zawodowych lub doświadczenia, wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia mogą polegać na zdolnościach tych z wykonawców, którzy wykonają roboty budowlane lub usługi, do realizacji których te zdolności są wymagane.

Ustawa wprowadza także zupełnie nowe rozwiązanie w zakresie konsorcjów. Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia dołączają odpowiednio do wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu albo do oferty oświadczenie, z którego wynika, które roboty budowlane, dostawy lub usługi wykonają poszczególni wykonawcy.