Najkrótsze z postępowań restrukturyzacyjnych. Dłużnik czy komornik – kto będzie pierwszy?

Cieszące się niezwykłą popularnością uproszczone postępowanie restrukturyzacyjne tzw. covidówka, które dla wielu przedsiębiorców było szansą na przetrwanie kryzysu wywołanego pandemią COVID – 19, dla wielu stało się niestety narzędziem do nadużyć i celowego ,,wodzenia za nos’’ swoich wierzycieli.

Wprawdzie obecny stan prawny nie przewiduje możliwości otwierania nowych uproszczonych postępowań restrukturyzacyjnych – było to możliwe wyłącznie do 30 listopada 2021 r. Jednakże część rozwiązań obowiązujących w ramach tego postępowania na stałe została wprowadzona do struktur znowelizowanego postępowania o zatwierdzenie układu, które to jest z założenia najszybszym postępowaniem restrukturyzacyjnym obecnie możliwym do przeprowadzenia. Jednym z recypowanych na grunt znowelizowanego postępowania jest uniemożliwienie prowadzenia przez wierzycieli egzekucji w toku trwania postępowania. Szczegóły poniżej.

Obwieszczenie o ustaleniu dnia układowego – co daje ?

Od dnia 1 grudnia 2021 r. w ramach postępowania o zatwierdzenie układu możliwym jest dokonanie obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego. Warunkiem dokonania obwieszczenia jest uprzednie sporządzenie przez nadzorcę układu spisu wierzytelności, spisu wierzytelności spornych oraz wstępnego planu restrukturyzacyjnego, co oznacza, że rzeczone obwieszczenie raczej nie będzie dokonywane na samym początku postępowania.

Dlaczego jednak dłużnikowi powinno zależeć na tym, aby nadzorca układu dokonał takiego obwieszczenia ? Nie chodzi przecież o ,,chwalenie się’’ toczącym się wobec dłużnika postępowaniem…

Odpowiedź na to pytanie jest niezwykle prosta. Otóż, chodzi o to, by zdążyć przed komornikiem. Precyzując, z dniem dokonania obwieszczenia aż do dnia zakończenia postępowania nie jest możliwym wszczynanie przeciwko dłużnikowi nowych postępowań egzekucyjnych, zaś postępowania egzekucyjne będące w toku ulegają zawieszeniu z mocy prawa. Możliwym jest także uchylenie dokonanych już zajęć egzekucyjnych.

Równie istotną dla dłużnika okolicznością jest to, że od dnia dokonania wskazanego obwieszczenia, do dnia zakończenia postępowania o zatwierdzenie układu, nie jest możliwe:

• wypowiedzenie przez wynajmującego lub wydzierżawiającego umowy najmu lub dzierżawy lokalu lub nieruchomości, w których jest prowadzone przedsiębiorstwo dłużnika;
• wypowiedzenie dłużnikowi umów: kredytu w zakresie środków postawionych do dyspozycji kredytobiorcy przed dniem otwarcia postępowania; leasingu; ubezpieczeń majątkowych, umów rachunku bankowego; umów poręczeń; umów obejmujących licencje udzielone dłużnikowi oraz gwarancji lub akredytyw wystawionych przed dniem dokonania obwieszczenia, a także innych umów o podstawowym znaczeniu dla prowadzenia przedsiębiorstwa dłużnika.

Przy czym jednocześnie brak jest zakazu wypowiadania powyżej wskazanych umów, gdy przyczyną do ich wypowiedzenia miałoby być niewykonywanie przez dłużnika, po dniu dokonania obwieszczenia, zobowiązań nieobjętych układem lub inna okoliczność przewidziana w umowie, jeżeli zaistniała po dniu dokonania obwieszczenia.

Entuzjazm podmiotów, które otworzyły lub mają zamiar otworzyć postępowanie o zatwierdzenie układu, wyłącznie celem uniemożliwienia prowadzenia wierzycielom egzekucji, winien ostudzić niewątpliwie fakt, iż dokonanie obwieszczenia nie będzie możliwe dla dłużników m.in. wobec których w ciągu ostatnich 10 lat umorzono postępowanie restrukturyzacyjne (z wyjątkiem sytuacji, gdy umorzenie postępowania restrukturyzacyjnego nastąpiło za zgodą rady wierzycieli). Ponadto na wniosek wierzyciela sąd ma możliwość uchylić skutki dokonania obwieszczenia jeżeli prowadzą one do pokrzywdzenia wierzycieli.

Niewątpliwie skutki wywoływane dokonaniem obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego mogą być niezwykle pomocne, a niekiedy wręcz niezbędne do przeprowadzenia skutecznej restrukturyzacji biznesu dłużnika. Niejednokrotnie mogą jednak służyć wyłącznie celowi jakim jest oddalenie, przynajmniej na jakiś czas, widma egzekucji przeciwko dłużnikowi, który nie rokuje szans utrzymania się na rynku. Pozostaje mieć nadzieję, iż druga ze wspomnianych sytuacji należeć będzie do sporadycznych.