Fundacja rodzinna. Opodatkowanie nowej instytucji
Fundacja rodzinna to instytucja, która wejdzie do polskiego porządku prawnego w maju tego roku. Będzie ona nowym rodzajem osoby prawnej, poświęconym przechowywaniu i pomnażaniu majątku zbudowanego za życia fundatora. Dochody fundacji rodzinnej będą także przeznaczane na wypłaty dla jej beneficjentów wskazanych przez fundatora. W tym zakresie ustawodawca przewidział niestandardowe zasady opodatkowania.
CIT Fundacji Rodzinnej – PIT Beneficjentów
Dochody fundacji rodzinnej w momencie ich wypracowania są zasadniczo zwolnione z podatku dochodowego (o wyjątkach napiszemy w kolejnym artykule). Dopiero przy wypłacie świadczenia na rzecz beneficjentów fundacji płaci ona 15 proc. CIT od kwoty wypłaconej. Jest to więc model podobny do estońskiego CIT’u, gdzie opodatkowanie zysków następuje dopiero na etapie ich konsumpcji.
Fundator, a także beneficjenci fundacji rodzinnej należący do jego najbliższej rodziny (małżonek, zstępni, wstępni, rodzeństwo a także pasierbowie, ojczym i macocha) nie płacą żadnego dodatkowego podatku od takiego świadczenia. Beneficjenci spoza tego grona zapłacą dodatkowy 15% PIT.
Przykład:
Fundacja rodzinna wynajmuje własną nieruchomość i pobiera czynsz z najmu w kwocie 1 mln zł rocznie. Z tej kwoty 20 proc. (200 tys. zł) reinwestuje, zaś całą resztę (800 tys. zł) wypłaca beneficjentom.
Zatem w powyższym przypadku od samego dochodu z czynszu podatek nie zostanie naliczony. Równocześnie od wypłaconych świadczeń do beneficjentów będzie należne 15% CIT tj. 120 tys. zł. Beneficjenci należący do bliskiej rodziny fundatora otrzymają netto łączną kwotę 680 tys. zł. W sytuacji, gdy któryś z beneficjentów jest spoza grona rodziny fundatora, zapłaci on dodatkowe 15% PIT.
Fundacja jako holding
Fundacja rodzinna została generalnie przewidziana jako instytucja holdingowa, osiągająca dochód pasywny. Ustawodawca promuje np. posiadanie przez fundację rodzinną akcji i udziałów w innych spółkach. Dzięki temu, że dochody fundacji rodzinnej są co do zasady zwolnione z CIT, dywidendy pobierane ze spółki nie podlegają opodatkowaniu w momencie ich otrzymywania.
Przykład:
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, w której udziały ma Fundacja rodzinna osiąga 1 mln zł zysku. Ponieważ nie jest ona małym podatnikiem, płaci od tej kwoty 19 proc. CIT tj. 190 tys. zł. Spółka wypłaca kwotę netto zysku tj. 810 000 zł w formie dywidendy do Fundacji, która ma w niej udziały. Dochód z tytułu otrzymanej dywidendy nie podlega na tym etapie opodatkowaniu w Fundacji. Niemniej jednak, fundacja rodzinna decyduje się wypłacić całą otrzymaną kwotę swoim beneficjentom.
W konsekwencji wypłacone środki zostają obciążone 15 proc. CIT. W naszym przypadku fundacja odprowadza kwotę 121,5 tys. zł podatku, a resztę przekazuje beneficjentom. W rezultacie beneficjenci otrzymują łączną kwotę 688,5 tys. zł. Ponieważ należą do najbliższej rodziny fundatora, nie muszą od tej kwoty odprowadzać PIT.
Efektywne opodatkowanie dochodów spółki z o.o. z perspektywy beneficjentów fundacji rodzinnej w takim wypadku wynosi:
CIT na etapie spółki: 19 % * 1.000.000 = 190.000
CIT na etapie fundacji rodzinnej: 15% * 810.000 = 121.500
Łącznie CIT spółki i CIT fundacji: 190.000 + 121.500 = 311.500
Razem podatku pobrano: 311.500 zł co stanowi 31,15 proc. zysku wypracowanego przez spółkę na działalności operacyjnej. Jest to niższy poziom podwójnego opodatkowania niż ten, który wystąpi przy pobieraniu dywidend bezpośrednio ze spółki. W klasycznym wypadku łączne efektywne opodatkowanie dochodów spółki z o.o. (19 proc. CIT spółki + 19 proc. PIT wspólnika) wynosi 34,39 proc.
Zapraszamy również do zapoznania się z cyklem artykułów dotyczących funkcjonowania fundacji rodzinnej na zaprzyjaźnionym blogu Spółki z Górnej Półki (TUTAJ).