Prawo cywilne
Zmiany w Kodeksie cywilnym – wprowadzenie nowych przesłanek dotyczących biegu terminu przedawnienia, modyfikacja instytucji wyzysku i odpowiedzialności solidarnej pełnoletnich najemców
Dz.U. 2021 poz. 2459
Wejście w życie: 30 czerwca 2022 r.
Z dniem 30 czerwca 2022 r. zawezwanie do próby ugodowej oraz wszczęcie mediacji sądowej nie będzie już skutkowało przerwaniem biegu przedawnienia. Wprowadzone zmiany mają zapobiec fikcyjnym próbom ugodowego rozwiązywania sporów i stabilizację sytuacji dłużników. Dodatkowo, modyfikacjom ulegnie instytucja wyzysku.
Na mocy ustawy:
Wprowadzono nowe przesłanki zawieszenia terminu – bieg przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu w zakresie:
- roszczeń, które zostały objęte umową o mediację – przez czas trwania mediacji,
- w zakresie roszczeń objętych wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej – przez czas trwania postępowania pojednawczego,
Wszczęcie mediacji czy też złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej spowoduje wyłącznie zawieszenie biegu terminu przedawnienia, a nie jego przerwanie.
Powyższe skutkowało także zmianami w zakresie postępowania cywilnego – gdy przeciwnik nie wyrazi zgody na mediację, druga strona będzie miała dodatkowe trzy miesiące na wytoczenie powództwa o roszczenie, objęte wnioskiem o przeprowadzenie mediacji i w odniesieniu do tego roszczenia zostają zachowane skutki przewidziane dla wszczęcia mediacji,
Wprowadzono nową definicję instytucji wyzysku, zgodnie z którą jeżeli jedna ze stron, wyzyskując przymusowe położenie, niedołęstwo, niedoświadczenie lub brak dostatecznego rozeznania drugiej strony co do przedmiotu umowy, w zamian za swoje świadczenie przyjmuje albo zastrzega dla siebie lub dla osoby trzeciej świadczenie, którego wartość w chwili zawarcia umowy przewyższa w rażącym stopniu wartość jej własnego świadczenia, druga strona może według swego wyboru żądać zmniejszenia swego świadczenia lub zwiększenia należnego jej świadczenia albo unieważnienia umowy – nowa przesłanka „braku dostatecznego rozeznania” ma na celu w szczególności rozwianie wątpliwości doktryny w zakresie wykorzystywania niedoświadczenia kontrahentów.
Uprawnienia strony wyzyskiwanej określone powyżej wygasać będą z upływem 3 lat od dnia zawarcia umowy, a jeżeli stroną umowy jest konsument – z upływem 6 lat.
Przyjęto nowe domniemanie prawne – jeżeli wartość świadczenia jednej ze stron w chwili zawarcia umowy przewyższa co najmniej dwukrotnie wartość świadczenia wzajemnego, domniemywa się, że przewyższa je w stopniu rażącym, co świadczy wówczas o wyzysku.
Zmodyfikowano odpowiedzialność pełnoletnich dzieci najemców za zobowiązania wynikające z umowy najmu – za zapłatę czynszu i innych należnych opłat odpowiadać solidarnie z najemcą będą stale zamieszkujące z nim osoby pełnoletnie, z wyjątkiem pełnoletnich zstępnych pozostających na jego utrzymaniu, którzy nie są w stanie utrzymać się samodzielnie.
Wszystkie wprowadzone na mocy nowelizacji zmiany mają na celu przede wszystkim zapewnienie realizacji zasady współżycia społecznego oraz stabilizację wzajemnych stosunków prawnych, a także zapobieganie nieuczciwym działaniom wierzycieli.